Adakah anda memikirkan bahawa “ketam setinggi manusia” atau “octopus ala Cthulu” boleh muncul dari laut dalam tempoh 30 hingga 40 tahun? China rupa-rupanya marah bahawa Jepun belum, menurut laporan media negara baru-baru ini.
Dalam dua minggu terakhir sejak Jepun mula melepaskan ke Lautan Pasifik air sisa yang telah digunakan untuk menyejukkan loji kuasa nuklear Fukushima Daiichi yang rosak akibat tsunami pada 2011, kempen yang kelihatan terkoordinasi telah digerakkan di media sosial dan berita Cina untuk meluahkan kemarahan dan histeria mengenai bahaya radiasi yang dikenakan oleh jiran di sebelah timurnya.
China bukan satu-satunya pengkritik pelepasan Jepun, tetapi mungkin yang paling lantang. Kementerian luar negeri China menyebut Jepun “seorang pengkhianat sistem ekologi dan pencemar alam sekitar lautan global.” Dan pihak berkuasa kastam China mengharamkan semua produk akuatik yang datang dari Jepun sejak pembuangan air sisa bermula pada 24 Ogos, walaupun menjadi pasaran terbesar untuk eksport makanan laut Jepun sebelum itu. Laporan gangguan warganegara Jepun di China kemudiannya menyusul.
Pada hakikatnya, kebanyakan saintis bersetuju bahawa kesan kesihatan air sisa terhadap persekitaran marin dan pengguna makanan laut dari rantau itu adalah tidak ketara. Beberapa pemerhati malah menunjukkan bahawa pelepasan serupa telah berlaku selama bertahun-tahun oleh operator loji kuasa nuklear di seluruh dunia – termasuk di China.
Selepas air sisa nuklear dirawat, termasuk air yang dilepaskan oleh Jepun, biasanya apa elemen radioaktif yang tinggal adalah tritium (isotop hidrogen) dan karbon-14, yang kedua-duanya sudah banyak terdapat secara semula jadi. Air itu kemudian dicairkan ke had yang boleh diterima supaya tidak memudaratkan, walaupun tiada piawaian antarabangsa yang biasa. Ia kemudian menjadi amalan biasa untuk melupuskan air yang dirawat dengan melepaskannya ke laut. Untuk air sisa Fukushima, TEPCO, operator loji itu, mencairkan air sisa mereka ke radioaktiviti kira-kira 15% paras maksimum Pertubuhan Kesihatan Sedunia untuk air minuman.
TEPCO telah berikrar untuk tidak melepaskan lebih daripada 22 trilion becquerel – satu unit radiasi yang dipancarkan – tritium setahun. Sebagai rujukan, Loji Kuasa Diablo Canyon di California melepaskan efluen cecair yang mengandungi kira-kira 95 trilion becquerel tritium pada 2022, dan Stesen Kuasa Heysham B di England melepaskan kira-kira 396 trilion becquerel tritium pada 2019.
Walaupun Amerika Syarikat dan United Kingdom menyokong rancangan pelepasan Jepun sebagai selamat, seperti juga Agensi Tenaga Atom Antarabangsa, China terus menerus mengapi-apikan Jepun. Pada masa yang sama, data daripada China Nuclear Energy Yearbook terkini oleh pertubuhan bukan kerajaan bukan keuntungan Persatuan Tenaga Nuklear China menunjukkan bahawa loji di sana telah melepaskan air dengan tahap radioaktiviti yang jauh lebih tinggi pada 2021, tahun terakhir data tersedia.
Tidak semua data boleh difahami, tetapi sekurang-kurangnya 10 loji nuklear di China dalam setahun melepaskan efluen cecair yang mengandungi lebih daripada 4.5 kuadrillion becquerel tritium – lebih 200 kali had tahunan yang dikenakan sendiri untuk pelepasan air sisa Fukushima.
Apabila dibentangkan dengan tuduhan hipokrit awal musim panas ini, pegawai China menafikan bahawa situasi itu boleh dibandingkan. “Malah, terdapat perbezaan asas antara air tercemar nuklear dari loji kuasa nuklear Fukushima di Jepun dan efluen cecair normal dari loji kuasa nuklear di seluruh dunia,” Pentadbiran Keselamatan Nuklear Kebangsaan berkata dalam satu kenyataan. Jurucakap kementerian luar Wang Wenbin juga berkata semasa sidang akhbar Ogos bahawa “terdapat perbezaan asas antara air tercemar nuklear yang bersentuhan langsung dengan teras reaktor yang melebur dalam bencana nuklear Fukushima dan air yang dilepaskan oleh loji kuasa nuklear dalam operasi normal.”
Itu tidak semestinya benar. Pelbagai isotop radioaktif yang berbeza boleh hadir dalam air sisa sebelum dirawat, tetapi selepas rawatan, risiko sebenar yang ditimbulkan oleh tritium yang tinggal sebenarnya tidak dipengaruhi oleh bagaimana air itu pada asalnya tercemar, kata Jim Smith, profesor sains alam sekitar di Universiti Portsmouth yang secara meluas telah mengkaji kesan pencemar radioaktif ke atas alam sekitar. “Pada dasarnya, semuanya telah melalui reaktor, atau sekurang-kurangnya tritium telah datang daripada reaktor, dan radionuklid lain datang daripada reaktor,” katanya kepada TIME, “jadi saya tidak nampak perbezaan yang sebenar.”
Tetapi jika bukan kerana kebimbangan yang sah untuk kesihatan dan sains, mengapa Beijing begitu bertekad untuk menggambarkan Jepun sebagai penjahat? Ada yang menjangkakan bahawa isu air sisa menawarkan pengalihan perhatian yang mudah secara politik untuk China, yang sedang menghadapi kekacauan dalam negeri, memberi warganegara sesuatu yang lain untuk marah – dan bukannya pertumbuhan ekonomi yang tidak dijangka lembap, pengangguran rekod tinggi dalam kalangan belia, berkurangan sumber untuk penduduk tua, dan sektor hartanah dalam krisis. China memang sudah mempunyai hubungan bersejarah yang retak dengan Jepun kerana pemerintahan kolonial yang lalu ke atas bekas. Dan hanya tahun ini, ketika persaingan geopolitik antara AS dan China terus meningkat, Tokyo telah mengukuhkan perkongsian tentera dengan Washington.
Media negara China malah telah berdepan dengan soalan mengapa ia begitu peduli tentang isu ini. “Beberapa media AS malah mendakwa bahawa China akan menjadi yang terakhir terjejas dari perspektif peredaran lautan. Jadi mengapa China melangkah maju?” sumber tanpa nama dikutip dalam Global Times bertanya, sebelum dengan mudah menjawab: “Kerana apa yang China lakukan adalah demi kemanusiaan dan keadilan, dan demi kepentingan umum semua negara di dunia.”